Artykuły

Tarasy narażone są, jak żadne inne powierzchnie, na działanie skrajnych warunków atmosferycznych: słońca, mrozu, deszczu, śniegu i lodu. Wahania temperatur powodują duże naprężenia rozszerzających się materiałów podłoża. Muszą być one kompensowane przez odpowiednio dobrane materiały oraz system dylatacji. Wodę deszczową, która najbardziej przyczynia się do niszczenia materiałów budowlanych, trzeba z tych powierzchni sprawnie i szybko odprowadzić po powierzchni okładziny, a czasem i pod nią do wpustów i rynien. Źle zaprojektowane tarasy bardzo często zostają uszkodzone pod wpływem warunków atmosferycznych czy też niewłaściwej eksploatacji.

Podstawowe zasady wykonywania tarasów

Woda deszczowa lub roztapiający się śnieg wnikają przez mikropory w fudze lub mikropęknięcia na styku fuga–płytka, pod okładzinę. Woda, przez system kapilarów w materiałach budowlanych, przenika w głąb: do jastrychu lub bezpośrednio do płyty betonowej. Tam jest gromadzona, ponieważ zatrzymuje się na warstwie izolacji przeciwwodnej. Słońce nagrzewając okładzinę wytwarza ciśnienie pary wodnej i woda ponownie wydostaje się spod okładziny, często zostawiając na powierzchni fugi i materiałów okładzinowych wykwity solne. Natomiast zimą woda zamarzając, zwiększa swoją objętość i niejednokrotnie rozsadza podłoże lub klej pod płytkami. Przestrzegając podstawowych zasad sztuki budowlanej unikniemy wielu problemów. Dobre wykonawstwo, oprócz dobrego projektu ma zasadniczy wpływ na prawidłową eksploatację powierzchni tarasów. Ze względu na wielość czynności i różnorodność wykorzystywanych materiałów budowlanych, powierzchnie te narażone są na błędy wykonawcze. Oto kilka podstawowych zasad prawidłowego wykonawstwa:

• spadek powierzchni tarasu powinien wynosić około 2%. Spadku powierzchni tarasu nigdy nie należy wykonywać używając zaprawy klejącej do płytek;
• duże powierzchnie powinny być dylatowane, dylatacje należy przenieść na materiały okładzinowe. Przy ich rozstawie należy uwzględnić rozmiar płytek tak, aby zminimalizować ich cięcie. Dylatacje należy bezwzględnie wykonać na każdej powierzchni pionowej (ścianie) przylegającej do tarasu czy balkonu;
• na jastrychu pod okładziną ceramiczną należy bezwzględnie wykonać uszczelnienie podpłytowe z izolacji polimerowo-cementowych;
• uszczelnienie należy wyprowadzić na wysokość około 15 cm na każdą przylegającą ścianę;
• do przyklejania płyt zawsze należy stosować kleje elastyczne klasy C2, najlepiej odkształcalne;
• płytki należy przyklejać tzw. metodą kombinowaną – zaprawę nanosi zarówno na spód płytki, jak i podłoże.

Właściwa zaprawa klejowa

Dobór kleju do płytek na taras jest bardzo trudny. Nie może być to wyrób tylko elastyczny z nazwy. Najlepiej, aby był to klej odkształcalny, oznakowany na opakowaniu symbolem S1 (odkształcalność w zakresie 2,5 do 5 mm) lub wysoce odkształcalny – symbol S2 (odkształcalność > 5 mm). Tylko takie kleje są w stanie przenieść najwyższe naprężenia od podłoża i płytek ceramicznych. Na odpowiedni wybór ma wpływ także położenie tarasu względem stron świata (te od strony południowej są narażone najbardziej na najwyższe amplitudy temperatur), wielkość powierzchni oraz wielkość i kolor płytek. Ważne jest też odpowiednie pokrycie klejem płytki. Duża ilość porów powietrznych może skutkować uszkodzeniami mrozowymi (woda wypełnia te przestrzenie, a zamarzając zwiększa swoją objętość). Latem, czynnikiem niszczącym jest temperatura i naprężenia termiczne. Powierzchnia tarasu może rozgrzać się do kilkudziesięciu stopni, a pod wpływem deszczu szybko schłodzić, co w przypadku klejów o niskich parametrach powoduje problemy. Oprócz podstawowych zasad wykonawczych należy stosować odpowiednie materiały. Klej do płytek musi być nie tylko mrozo- i wodoodporny, ale także elastyczny, najlepiej odkształcalny tak, aby mógł „pracować” pod wpływem naprężeń związanych z rozszerzalnością termiczną materiałów. Powinien mieć także wysoką przyczepność w każdych warunkach. Dlatego też na tarasy polecane są kleje odkształcalne o klasyfikacji S1 czy też S2. Są to wysoce elastyczne zaprawy przeznaczone do przyklejania wszystkich rodzajów płytek ceramicznych ściennych i podłogowych (glazury, terakoty, klinkieru, gresu) oraz wielkoformatowych, zarówno do podłoży sztywnych, jak i odkształcalnych.

Taras dobrze zaizolowany

Bardzo duże znaczenie ma także izolacja podpłytkowa. Chroni ona przed zawilgoceniem wszystkie warstwy znajdujące się poniżej. Najlepiej wykonać ją z produktów polimerowo-cementowych lub polimerowych. Produkty te po aplikacji są trwale elastyczne i stanowią idealne podłoże pod zaprawę klejącą do płytek. Przed przystąpieniem do zasadniczych czynności, zaprawę polimerowo-cementową należy wymieszać do uzyskania jednorodnej masy. Odczekać 5-10 minut i ponownie wymieszać. W przypadku stosowania zaprawy jednoskładnikowej produkt należy połączyć z wodą, w przypadku dwuskładnikowych – oba składniki, w odpowiednich proporcjach. Dodatkowo należy zabezpieczyć połączenie ściany z jastrychem, poprzez przyklejenie taśmy uszczelniającej. W miejscu przewidzianego zastosowania taśmy, należy nanieść jednokrotnie zaprawę, następnie przyłożyć element uszczelniający i docisnąć.

Taśmę uszczelniającą dodatkowo należy pokryć zaprawą izolacyjną. Taśmy nie pokrywa się zaprawą w całości, a jedynie jej brzegi. Dzięki temu taśma ma swobodę ruchów wywołanych rozszerzalnością termiczną materiałów. Zaprawy izolacyjne nanosimy pędzlem lub pacą. Izolacja powinna być wykonana minimum dwuwarstwowo tak, aby dokładnie pokryć całą powierzchnię. Pierwszą warstwę zaleca się nakładać twardą szczotką, silnie wcierając ją w powierzchnię jastrychu.

Najczęściej popełnianie błędy

• Brak izolacji podpłytkowej lub wykonanie ich jednowarstwowo.
• Brak uszczelnienia taśmą miejsca połączenia ściany i płyty balkonowej.
• Nanoszenie zapraw na niewysezonowane, mokre (stojąca woda) i brudne podłoże.
• Praca w nieodpowiednich warunkach atmosferycznych – najczęściej zbyt wysoka temperatura powyżej 25^oC.
• Nakładanie warstw systemu na przemrożone podłoże.
• Brak ochrony świeżo nanoszonych warstw przed opadami atmosferycznymi.
• Stosowanie nieodpowiednich klejów, o zbyt niskich parametrach technicznych.
• Niewypełnienie spodniej strony płytki klejem.

zdjęcia: Ceramika Paradyż